What’s in a name? Shakespeare’s Juliet (inderdaad, die van Romeo) wist het al. Een naam is maar een naam, en daar moet geen enkele betekenis aan worden gehecht. Zo heet het Paterswoldsemeer naar een (tegenwoordig) Drents dorpje, maar het ligt vrijwel geheel op het grondgebied van de gemeente Haren. We zouden het dus eigenlijk Harenermeer moeten noemen.
Het is jammer dat dit niet gebeurt, want de afgegraven veenplas is onlangs door een weliswaar ietwat obscuur Amerikaans weblog – The Cool Hunter – uitgeroepen tot een van de meest “Amazing Places To Experience Around The Globe”. Jazeker, het Paterswoldsemeer. Zomaar genoemd tussen bountystranden op de Malediven, ijscanyons op Groenland en spectaculaire watervallen in China en IJsland. Waarschijnlijk dankt de plas zijn uitverkiezing vooral aan het feit dat er een bijzonder fraaie luchtfoto bestaat van een sliert schaatsenrijders, maar even goed…
En nu we het toch over namen hebben: bovenstaande foto van het meer is gemaakt bij molen De Helper, vlakbij het sluisje waarvan we sinds de Het-Leukste-Dorp-van-Groningen-verkiezing weten dat het Nijenveensterkolk heet. Dit deel van het Paterswoldsemeer heet volgens de gratis plattegrond die van gemeentewege wordt verspreid Lubekkerbocht. Een naam die nergens anders wordt vermeld. Niet op de website van het Meerschap Paterswolde (weer die naam!), niet op officiële kaarten van de Topografische Dienst, niet op Google.
Waar de naam vandaan komt en wat de link met Lübeck is, weet bijna niemand. Ook een woordvoerster van de maker van de kaart moet (vanaf haar vakantieadres) het antwoord schuldig blijven en verwijst naar de gemeente. Die heeft vast belangrijker zaken te doen – bijvoorbeeld een naamsverandering van het Paterswoldsemeer in gang zetten – dus die heb ik maar niet lastig gevallen. Weet een van de lezers het misschien?
UPDATE 28/10:
Het ‘raadsel’ is na publicatie in het Harener Weekblad snel opgelost, met dank aan Jan Sikko Nienhuis (zie reacties) en aan enkele reageerders per email. Zo meldde Diny Hollman, lid van de Groninger kanovereniging:
Ik ben er vanmiddag ook nog langs geweest en op de steiger waar ik een bord “Lubeksteiger” verwachtte zat nu inderdaad een bord met “Lubekkerbocht”. Hoe dat komt weet ik niet. De eerdere aanduiding is er misschien ooit gekomen toen de heer Klaas van Lubek afscheid nam bij het Meerschap waar hij jaren als beheerder heeft gewerkt. De Groninger Kanovereniging (ook mijn club) heeft jarenlang veel contact met hem gehad bij alle problemen die we tegenkwamen. Hij was dan ook onze gast bij openingen etc.
En Johan Spoelman uit Haren laat weten:
De Lubekkerbocht is vernoemd naar Klaas van Lubek, de eerste opzichter van het Meerschap Paterswolde, die bij zijn afscheid een aantal jaren geleden door Peter van Oven (toen voorzitter van het Meerschap Paterswoldsemeer) als afscheid deze erkenning kreeg voor zijn bewezen diensten.
Allen dank voor uw reacties en het snel ophelderen van de vraag.
jan sikko nienhuis 27 oktober 2011 — Berichtauteur
Op de vraag Lubekkerbocht aan het Harenermeer:
De naam Lubek, kan i.v.b. staan met de vroegere opzichter van het Pat.meer, dit was nl. Klaas van Lubek.
Het secretariaat van het Meerschap zal u ongetwijfelt meer kunnen vertellen.
Mvg, Jan S. Nienhuis ijsmeester van Pat.meer
Haren in Fotos 28 oktober 2011 — Berichtauteur
@ dhr. Nienhuis: Hartelijk dank voor uw reactie! Geweldig dat deze vraag zo snel is opgelost. Via de email kreeg ik inmiddels ook een aantal reacties die naar Klaas van Lubek verwezen.
Gelkinghe Groninganus 30 oktober 2011
Als het Paterswoldsemeer naar Haren zou moeten heten, moet het Leekstermeer naar Roden heten en het Zuidlaadermeer naar Noordlaren. Dat schept een gecompluceerde onderhandelingssituatie, en daarom hebben Drenten en groningers het maar zo gelaten.
Overigens zou het Paterswoldsemeer bij volstrekte rechtvaardigheid niet naar haren, maar naar Hemmerwolde moeten heten. Vanuit Hemmen werd de zaak hier ontgonnen, het eerste stuk van de Hoornsedijk heette in de Middeleeuwen nog Hemmerwolde.
Haren in Fotos 30 oktober 2011 — Berichtauteur
Briljant idee om het Zuidlaardermeer voortaan Noordlaardermeer te noemen! Hebben we (Haren) er nog een meer bij. Overigens maakt het als de ideeën van sommige wethouders doorgang vinden allemaal niets meer uit; dan worden we toch één (Drentse) gemeente…. Brrr.