Nu de wereld – althans in Haren – vandaag weer onder een laagje sneeuw is bedekt, durf ik het wel aan om deze foto – die ik ruim twee weken geleden maakte – alsnog te plaatsen.
Al geruime tijd ben ik erg benieuwd naar de geomorfologische verklaring van deze ronde plas in een weiland aan de Grootslaan in Haren, net over het spoor bij het waterleidingbedrijf. Is het een wiel, een dobbe, of wellicht een kolk? Gegraven of natuurlijk ontstaan?
Op Google Maps een satellietopname, die het verschijnsel van bovenaf toont, in meer zomerse omstandigheden, met links ervan de gebouwen van het waterleidingbedrijf.
Wie weet hier meer van?
UPDATE 10 maart:
N.a.v. de gegeven reacties heb ik contact opgenomen met Ali Bakker, initiatiefneemster van de onlangs opgerichte Harens Historische Vereniging “Old Go” (www.oldgo.nl). Zij bevestigt dat het gaat om een oude vijver uit de tijd het huis de Emdaborg hier stond, waarover inderdaad in “Buitenhuizen in Haren” (Harener Historische Reeks nummer 10) meer informatie te vinden is. Als ik het boekje heb verworven, zal ik hierop terugkomen.
Voor wie interesse heeft in de geschiedenis van Haren: Old Go belegt avonden met onderwerpen van oud-Haren of uit de buitendorpen. Ook zijn er werkgroepen waar men samen historische zaken kan onderzoeken. Het lidmaatschap van Old Go kost 15 euro per jaar (da’s maar 1,25 per maand). Een interessante activiteit die Ali Bakker organiseert – al dan niet onder de vlag van Old Go – in het kader van Haren 850 jaar is een fietstocht op zaterdag 20 maart langs historische plekken in de gemeente. Voor info, zie hier en hier.
P.J.Dijkstra 7 maart 2010
Op een kaart uit 1900 staat hij er ook al op, ook ik ben nieuwsgierig wat dit kan zijn….
Gelkinghe 7 maart 2010
Een kolk is hetzelfde als een wiel en is ontstaan bij een dijkdoorbraak. bevindt zich dus altijd bij een voormalige dijk. Die is hier niet te zien.
Een dobbe voor het drinken van vee zou kunnen. Voor een pingoruxefne is het wat klein.
Hij staat al op de stafkaart van 1962. En het lijkt erop dat hij er ook al honderd jaar geleden was, zij het zonder bomen eromheen. Indertijd stond aan de westkant van het spoor het voorname huis Zorgvrij, wellicht dat hij daar iets mee te maken heeft? Er is een boekje over zulkje huizen in Haren, maar dat kan ik even niet terugvinden.
Bob 7 maart 2010
@Gelkinghe: weet je de naam van het boekje? Ik heb het misschien wel in de boekenkast staan.
P.J.Dijkstra 8 maart 2010
Ik heb wat gevonden op een site, misschien dat die mensen meer kunnen vertellen.
http://www.burohba.nl/haren/index.html
Er staat dat het een restant van een vijver is….
MarkR 8 maart 2010
Volgens watwaswaar.nl was de poel (of wat het ook is) er in ieder geval al in de eerste helft van de 19e eeuw. Screenshotje van de kadastrale kaart uit die tijd staat hier:
http://bitdump.nl/temp/poel_Grootslaan.jpg.
Het element had (en heeft nog steeds) z’n eigen kadastrale nummer.
MarkR 8 maart 2010
De URL in mijn vorige reactie is niet helegaar correct doorgekomen. De punt achter ‘jpg’ dient verwijderd.
Haren in foto's 8 maart 2010
Dank allen, zo komen we steeds verder. Tot zover mogen we dus aannemen dat het hier gaat om de/een vijver uit het park dat bij het buitenhuis Emdaborg (later Zorgvrij geheten) hoorde.
@Gelkinghe: zou het boekje waarop je duidt kunnen zijn: “Buitenhuizen in Haren – Wonen op stand”, door drs A.C. Timmer? Dat is deel 10 (uit 1995) in de Harener Historische Reeks, uitgegeven door (toen nog) Boekhandel Boomker&Savenije Haren en Knoop Haren B.V.
@Bob: als jij dat boekje in de kast hebt, kan je vast wel wat meer vinden over Emdaborg/Zorgvrij. Bij Boomker hebben ze het niet op voorraad (wel in magazijn).
@P.J. Dijkstra: dank voor het vinden van de oplossing. Ik heb inmiddels Ali Bakker benaderd van de recent opgerichte historische vereniging Old Go (http://www.harendekrant.nl/haren-krijgt-laagdrempelige-historische-vereniging/ ); wellicht kan zij nog meer licht hierop werpen.
@MarkR: Bedankt voor deze tip. Niet alleen de kadastrale kaart uit het 2e/3e decennium van de 19e eeuw is interessant, maar ook het (kadastrale?) document dat daarachter hangt (al begrijp ik nog niet geheel wat het is en hoe ik het moet lezen).
Als ik meer te weten kom, zal ik het hier melden – en ondertussen is natuurlijk iedereen uitgenodigd om zelf ook nog info toe te voegen.
Bob 10 maart 2010
Helaas, ik heb dat boekje niet.
Gelkinghe 12 maart 2010
Dat is het boekje dat ik bedoel, ja. Waarschijnlijk hebben ze het wel in de OB van Haren?
De Emdaborg bestond overigens al in de zeventiende eeuw.
Gelkinghe 19 maart 2010
Ik heb het boekje teruggevonden, mocht je scans willen hebben, mail me dan maar even.
Haren in foto's 20 maart 2010
@Gelkinghe: Dank voor het aanbod, maar heb het boekje onlangs bij de lokale boekhandel gekocht. Ben er vanwege een klein fysiek ongemak even niet aan toegekomen er in te duiken, maar kom hier binnenkort op terug.