Aan het begin van de Moarweg, aan de kant van de Emmalaan, staat sinds kort een bord. “Welkom in Nationaal Park Drentsche Aa” staat erop.
Niet dat je net na het bord het idee hebt dat je in een nationaal park bent. Links zie je achter een rijtje thans kale berkenbomen de jaren-‘70-huizen van de wijk Maarwold, rechts ligt – voorbij enkele percelen landbouwgrond – de snelweg A28. Niet direct het natuurgebied dat je met een nationaal park associeert.
Het nationaal park Drentsche Aa noemt zich nog niet zo lang zo; pas sinds 2019. Daarvoor heette het “Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa”, juist omdat de landbouw en de dorpen in het gebied niet ondergeschikt zijn aan de natuur, zoals doorgaans in nationale parken het geval is.
Wikipedia zegt daarover:
Hierdoor was het niet mogelijk een standaard Nationaal Park in te richten en werd lang getwijfeld of de instelling van een nationaal park wel de juiste manier was om het gebied te beschermen. Vanwege het unieke karakter van het landschap heeft men toch besloten het gebied als Nationaal Park te beschermen. Het Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa heeft een speciaal beschermingsmodel gekregen, waarin natuur- en cultuurlandschap evenveel aandacht krijgen.
Ook de website van het Samenwerkingsverband Nationale Parken laat doorschemeren dat de Drentsche Aa eigenlijk geen volwaardig nationaal park is. Op de overzichtspagina heeft het gebied als een van de weinige geen NP voor z’n naam staan. En op de pagina over het gebied staat:
Het Drentsche Aa gebied stond regelmatig op de lijst als potentieel Nationaal Park. Het Drentsche Aa-gebied heeft echter binnen haar grenzen 21 dorpen en gehuchten en bestaat voor meer dan de helft uit landbouwgrond. Hierdoor was zo’n Nationaal Park in traditionele zin (voornamelijk natuurgebied) geen optie. Zo ontstond het plan voor een bijzonder Nationaal Park: het ‘Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa’ dat de eigen sfeer en identiteit zou kunnen behouden.
Dat het zich nu toch nationaal park mag noemen, zou je een beetje kunnen zien als een devaluatie van dat begrip.
Dat neemt niet weg dat het riviertje en het land daaromheen van een grote schoonheid, ook – of juist – in de Groningse benedenloop, in Haren. Kijk maar hier, hier en hier.